Hipofiz Anatomisi
Hipofiz Anatomisi; Hipofiz, beyin tabanında yer alan, ağırlığı 400 ila 900 mg ağırlığında değişen, kırmızımtrak oval renkli bir endokrin sistem bezidir. Ağırlığına kıyasla vücutta en fazla kan alan doku hipofiz bezleridir. Endokrin sistem ile sinir sistemi arasındaki en büyük kontrol ağı olarak işlev görür.
Hipofiz bezi tam olarak beynin içinde yer almamakla birlikte alt ve yan kısımlarından beyin zarı ile karışmış bir kapsülle çevrilidir.
Hipotalamusun altında bir çıkıntı gibi uzanan hipofiz bezi 12*8*6 mm boyutlarında olup gebelik döneminde ağırlığı ve boyutları değişebilir. Bu değişiklik gebelik sonrasında eski haline döner ve yaşlanma ile hem kadınlarda hem de erkeklerde hipofiz bezi küçülebilir.
Bütün iç salgı bezlerinden sorumlu olan hipofiz bezi anatomik olarak incelendiğinde 3 parçadan oluştuğu görülür. Bunlar epitel dokunun yer aldığı ön lob, sinir hücrelerinden oluşan arka lob ve MSH üretimi yapan ara lob olarak isimlendirilir. Bu 3 lob hipotalamus ile bağlantılı olmakla birlikte hipotalamusunda kontrolü altındadır. Ayrıca morfolojik ve fonksiyonel olmak üzere iki farklı embriyolojik bölgeden oluşmaktadır.
Hipofiz anatomisi içinde yer alan lobların her biri farklı görevler üstlenirler. Ön lob, ACTH adı verilen ve kandaki kortizol seviyesini ayarlayan hormonlardan sorumludur. Kortizonun arttığı ya da azaldığı durumlarda devreye girer. Ayrıca tiroit bezlerini kontrol eder. Prolaktin ve endorfin hormonlarından sorumludur.
Büyüme hormonu bu bölgeden salgılanır. Üremeden sorumlu LH ve FSH yine hipofiz bezinin ön lobunda kontrol edilir. Vücudun temel büyüme, üreme ve sinir sistemini kontrol eden hormon sistemi hipofizin ön lobunda üretilir. Ara lob, ön lob ile bağlantılı olup sadece MSH kontrolünden sorumludur. Yetişkin insan anatomisinde ara lob incecik bir hücre katmanı şeklinde görülür. Arka lob ise hormon üretiminden sorumlu değildir. Hipotalamusun üretiği oksitosin ve vasoperssin gibi hormonlar hipofizin arka lobunda depolanır ve buradan salgılanır.
Hipofiz anatomisi içinde incelenmesi gereken diğer yapılardan biri de hypophysial portal sistemdir. Beynin her bir yarım bölümü için hipofiz bezinin içinden geçen damarsal bir sistem bulunur. Hypophysialis superior isimli damarlar üst hipofiz ve alt hipofiz arterlerinde birer halka oluştururlar. Bu damarlar hipofiz bezi içinde sistemik kan dolaşımı ve hipotalamus arasındaki kan alışverişini sağlarlar. Salgılanan hormonlar bu damarlar aracılığıyla beynin venöz sinüslerine taşınırlar.
19.01.2024 00:57:38
Hipofiz Anatomisi ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
