Hipofiz makroadenomu: Hipofiz bezi, beyinde her iki gözün arka tarafında küçük bir bezdir. Hipofiz bezinde bazen tümör oluşumu görülür. En çok görülen prolaktinoma adı verilen, prolaktin salgılayan tümördür. Bazen de büyüme hormonu, TSH salgılayan tümörlerde bulunur. Hipofiz bezinde yer alan hücrelerden birinin anormal olarak çoğalması ve bir tümör oluşturmasına adenom adı verilmektedir.
Bu tümörler çoğunlukla iyi huylu bir tümördür. Adenomlar 1 cm'den küçükse mikroadenom, 1 cm'den büyükse makroadenom adı verilir.
Hipofiz adenomunun belirtileri nelerdir?
- Hipofiz bezi etrafındaki yapıları baskıya uğratır,
- Hipofiz bezindeki bir kısım hücreleri ezerek onların normal hormon salgılamasını engelleme,
- Bir hormonun aşırı salınımı,
- Tümörün içine kanama
Hipofiz adenomları ya fazla hormon salgılanmasına ya da az salgılanmasına sebep olmaktadır.
Hormonların fazla salgılanması
- Büyüme hormonu aşırı salınımı
- Erişkinde akromegali, çocuk ve gençlerde jigantizm (Devlik).
- Yüz hatlarında kabalaşma.
- El, ayak ve çenede büyüme.
- Karpal tünel sendromu
- Ciltte kalınlaşma, ses kabalaşması.
- Adrenokortikotropik hormon aşırı salınımı.
- Diabet.
- Kortizon aşırı yapımına neden olur.
- Kalpte büyüme.
- İnce cilt, kas zayıflığı.
- Cushing hastalığına neden olur.
- Karında yağ depolanması.
- Kanamaya eğilim, cilt yaralanmaları, hipertansiyon.
- Tiroit uyarıcı hormon aşırı salınımı.
- Kemikler zayıflar ve kolayca kırılır.
- Kalp hızında artma.
- Enfeksiyona eğilim.
- Kilo kaybı.
Hipofiz Makroadenomu hormon salım azlığı
- Enerji azlığı, düşük kan basıncı.
- Kıllarda dökülme.
- Soğuğa dayanıksızlık.
- Cinsel isteksizlik.
- Kas zayıflığı.
Hipofiz Makroadenomu nasıl teşhis edilir?
Bireydeki belirtiler, teşhis konusunda hekimi yönlendirir. Kanda hormon seviyelerine bakılmalıdır. İdrar testleri yaptırılmalıdır. Günümüzde en geçerli teşhis yöntemi MR'dır. Hastalığı beyin cerrahisi ve endokrinoloji hekimleri tedavi etmektedirler.
Hipofiz Makroadenomu tedavi nasıl yapılır?
Bu çoğunlukla tümörün boyutu ve salgılanan hormona göre değişiklik gösterir. Adenom, prolaktin salgılıyorsa çoğunlukla ilaçla tedavi edilir. Büyüme hormonu salgılayan adenomlarda da bazı ilaçlar kullanılabilmektedir. Tümör çevre dokulara baskı yapıyorsa ve büyükse ilk tedavi seçeneği genellikle cerrahi müdahaledir. Hastaların genelinde burun deliğinden ulaşılarak tümör çıkartılır. Bir kısım hastalardaysa kraniotomi yöntemi uygulamak gerekebilir. Bir kısım hastalarda gamma knife radyocerrahisi metodu uygulanmaktadır.