Hipofiz Mikroadenomu
Hipofiz Mikroadenomu, Hipofiz bezi vücutta bulunan hormonların merkezi kontrolünü düzenleyen ana salgı bezi olarak görev yapar. Hipofiz mikroadenomları bezin içindeki muhtelif hücrelerin varlığından kaynaklanır ve tipik olarak yavaş büyürler. Hipofiz mikroadenomları nispeten sık olup erişkinlerde 1/1000 olarak görülür.
Hipofiz kaynaklı tümörlerin çoğunluğu iyi huylu olup adenom olarak adlandırılır- Bu adenomlar tipik olarak çok yavaş büyürler,
- İyi huylu olabilmelerine rağmen komşu dokulara yayılabilir,
- Kanserleri nadirdir.
Mikroadenomlar boyutlarına göre 2'ye ayrılır. 1 cm'den küçük çaplı olanlara mikroadenom, büyük olanlara makroadenom denir. Hipofiz urları genel olarak hormon yapan ya da yapmayan olarak değerlendirilir. Hormon yapan tümörler aşırı miktarda aktif hormon üretirler. Hastalar genel olarak hormon dengesizliği ile ilgili bulgular gösterir. Hormon salgılamayanlar büyüklüğüne bağlı olarak yakın dokulara yaptığı baskı ile ilgili bulgular verir. Büyük olan tümörler normal hipofiz bezini baskılayarak hipofiz yetersizliğine yol açarlar. Hormon salgılamakta olan büyük tümörlerde hormon bulgularına ek olarak beyin basısına bağlı bulgularda görülebilir.
Hormon salgılayan hipofiz mikroadenomları en sık görülenler prolaktin salgılayan mikroadenom; prolaktinom olup kadınlarda adet olamama ve göğüslerden süt gelmesine neden olur. Growth hormon (Büyüme hormonu) salgılayan mikroadenom erişkin hastalarda akromegaliye çocuklarda gigantizme yol açabilir.
ACTH salgılayan mikroadenom cushing hastalığını yapar. Tiroidi uyaran hormon salgılayan mikroadenomlar hipertiroidiiiiiiiizme neden olur.
Mikro hipofiz tümörlerinin kitle etkisinden kaynaklanan bulgular- Tümör yukarı doğru büyüdüğünde görme alanının dış kesimlerinde görme kaybına yol açabilir.
- Öne doğru büyüdüğünde görme sinirini sıkıştırdığı için görme azalımına, renkleri algılamada bozukluğa yol açabilir.
- Tümör normal hipofizi baskıya uğrattığı için hastalarda cinsel fonksiyon bozukluğu,
- Cinsel isteksizlik hali,
- Düşük kan basıncı durumu,
- Halsizlik,
- Strese karşı dayanıksızlık,
- Tiroit fonksiyonlarında azalma görülebilir.
Stalk etkisi ur beyin ile hipofiz bezi arasındaki stalk denen bağlantıya bası yaparak prolaktin hormonu düzeyinin yükselmesine sebep olur. Bu durum kadınlarda ise adet durmasına değil de adet düzensizliğine yol açabilir. Bu olay prolaktinom ile stalk etkilenmesini ayırt etmede önemlidir.
Hipofizer Apopleksi: Hipofiz mikroadenomları birden içine kanama yaparak ani boyut artışına neden olur. Bu durum genellikle aniden şiddetli baş ağrısı ve görme kaybıyla başlar. Acil cerrahi müdahale gerektirir. Hormon salgılayan urlarda endokrinolojik destek gereklidir. Cushing hastalığının teşhisi çok zor olup özel hormon testlerin yapılması gerekir. Özel hipofiz protokolu ile mrg de 4 mm'den büyük adenomlar bulunabilir.
Medikal Tedavi: Hormon salgılayan tümörler bir endokrinolog ile tedavi olmalıdır. Prolaktinomlar sıklıkla sadece medikal tedavi olmalıdır. Medikal tedavisi akromegali ve cushing rahatsızlığında önemli rol oynar. Ameliyat öncesi mevcutsa hipofiz yetmezliğinin tedavisi şarttır. Yeterli olmayan kortizol veya tiroit düzeyi önemli olduğundan tedavi edilmelidir.
Cerrahi Tedavi: Hipofiz mikroadenomlarının büyük çoğunluğu burundan endoskopik ve mikro tekniklerle en iyi şekilde çıkarılır.
Radyoterapi: Stereotaktik radyoterapide tümöre yüksek miktarda radyasyon verilirken normal hipofiz bezi hariç yakın beyin dokusu sadece bir doz radyasyon alır. Bu nedenle radyoterapinin ana risklerinden birisi geç dönemde hipofiz yetmezliğine yol açması durumudur. Tipik olarak bu olay tedaviden uzun zaman sonra olur ve eksik hormonların yerine konmasını gerektirmektedir. Radyoterapi cerrahi olarak kür elde edilemeyen ve ilaç tedavisiyle kontrol altına alınamayan tümörler için yedekte tutulmalıdır.
21.01.2024 04:01:53
Hipofiz Mikroadenomu ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
