Hipofiz MR Görüntüsünün Değerlendirilmesi
Hipofiz MR görüntüsünün değerlendirilmesi, radyologlar ve endokrinologlar tarafından gerçekleştirilen sistematik bir süreçtir. Bu değerlendirme, hipofiz bezinin anatomisini, boyutunu, şeklini ve olası patolojilerini analiz etmeyi amaçlar.
Hipofiz MR Görüntüleme Teknikleri
- Sagittal ve koronal T1 ağırlıklı görüntüler (kontrastsız ve kontrastlı)
- T2 ağırlıklı görüntüler
- Dinamik kontrastlı MR incelemeleri (mikroadenom şüphesinde)
- İnce kesitler (2-3 mm) ile hipofiz bezinin detaylı incelenmesi
Değerlendirme Basamakları
1. Anatomik Yapıların Tanımlanması
- Hipofiz bezinin boyutu ve şekli (normal yükseklik: kadınlarda 10 mm, erkeklerde 8 mm, gebelerde 12 mm'ye kadar)
- Hipofiz sapının konumu ve kalınlığı
- Hipofiz ön lob (adenohipofiz) ve arka lob (nörohipofiz) ayrımı
- Sella tursikanın anatomisi ve boyutları
- Komşu yapılar: optik kiazma, kavernöz sinüsler, internal karotid arterler
2. Kontrast Öncesi Değerlendirme
- Hipofiz bezinin sinyal özellikleri
- Arka lobun "parlak nokta" (bright spot) görünümü
- Herhangi bir kitle lezyonu varlığı
- Bezin simetrisi ve homojenitesi
3. Kontrast Sonrası Değerlendirme
- Hipofiz bezinin homojen kontrastlanması
- Kontrast tutmayan alanların tespiti (mikroadenom şüphesi)
- Dinamik incelemelerde kontrastlanma paterni
- Lezyonların kontrastlanma karakteristiği
4. Patolojik Bulguların Değerlendirilmesi
- Mikroadenomlar (genellikle<10 mm, kontrastsız alanlar)
- Makroadenomlar (≥10 mm, sellayı genişletebilir)
- Kistik lezyonlar (Rathke kesesi kisti, kraniofaringioma)
- Hipofiz apopleksisi (kanama veya enfarkt)
- Hipofizit (bezde diffüz büyüme)
- Boş sella sendromu
- İnvaziv tümör bulguları (kavernöz sinüs veya kranial sinir tutulumu)
5. Raporlama
- Hipofiz bezinin boyutları ve morfolojisi
- Saptanan lezyonların boyutu, lokalizasyonu ve karakteristikleri
- Komşu yapılarla ilişkisi
- Klinik korelasyon önerileri
Önemli Noktalar
- Hipofiz MR değerlendirmesi mutlaka klinik bulgular ve hormon profili ile birlikte yorumlanmalıdır
- Mikroadenomlar dinamik kontrastlı incelemelerde daha iyi görüntülenir
- Asemptomatik hastalarda insidentalomalar sık görülür ve çoğu takip gerektirmez
- Hipofiz sapı deviasyonu mikroadenom lehine önemli bir bulgudur
Bu sistematik değerlendirme, hipofiz patolojilerinin doğru tanı ve tedavi planlaması için kritik öneme sahiptir.
|
